पुणे : सतत अपुऱ्या झोपेमुळे नैराश्य, उच्च रक्तदाब, मायग्रेन इत्यादींचा धोका वाढतो. लवकर आजारी पडण्याचा धोका आणि संसर्ग वाढतो. आपण खूप कमी झोपतो तेव्हा मेंदूची लवचिकता किंवा मेंदूच्या इनपुट प्राप्त करण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो. दिवसभरात शिकलेल्या गोष्टींचे अचूक विश्लेषण मेंदू करू शकत नाही.
याशिवाय चांगली झोप ही मेंदूमध्ये तयार होणारे हानिकारक रसायन काढून टाकते. निरोगी शरीर आणि निरोगी मन या दोन्हींसाठी चांगली झोप आवश्यक आहे.
1) दिवसा समस्यांचा विचार करा :
अमेरिकेतील कॅलिफोर्निया विद्यापीठातील मानसशास्त्रज्ञ एरिक प्राथर यांच्या मते, रात्रीच्या वेळी समस्यांबद्दल काळजी करण्याऐवजी दिवसाची वेळ निश्चित करा. उदा. तुम्हाला काळजी वाटणारी एखादी गोष्ट नोंदवा किंवा समाधानाची चिंता न करता फक्त त्याबद्दल विचार करा. असे सतत करत राहिल्यास रात्रीची चिंता राहणार नाही.
असे घडले तरीही आपण यासाठी दिवसाची वेळ निश्चित केली आहे याची आठवण करून द्या. याशिवाय रात्री झोपण्याच्या सुमारे दोन तास आधी मानसिक तयारी सुरू करा.
2) झोप आल्यावरच पलंगावर झोपा:
तुम्हाला २० मिनिटे पलंगावर झोपल्यानंतरही झोप येत नसेल तर बेड सोडा. किंबहुना बेडवरून उठल्याने हळूहळू शरीराला सवय होते. मग झोप लागणे अधिक कठीण होते.
मंद संगीत ऐका, ध्यान करा आणि मग झोप आल्याचे वाटल्यावर झोपण्यास जा.