युनिकॉर्न व्यतिरिक्तही असतात अनेक प्रकारचे स्टार्टअप आहेत, जाणून घ्या ‘हेक्टोकॉर्न’चे मूल्यांकन किती?

पुणे प्राईम न्यूज: गेल्या काही वर्षांत भारतात स्टार्टअपची लाट दिसून आली आहे. शार्क टँक इंडिया सारख्या शोमुळे लोकांचा स्टार्टअप्सकडे कल वाढला आहे. साधारणपणे जेव्हा जेव्हा स्टार्टअपची चर्चा होते तेव्हा युनिकॉर्न स्टार्टअपचे नाव सर्वाधिक घेतले जाते. हा एक प्रकारचा स्टार्टअप आहे ज्याचे मूल्य 1 अब्ज डॉलर्स पेक्षा जास्त म्हणजे 8,319 कोटी रुपये आहे. ही संज्ञा काऊबॉय व्हेंचरचे संस्थापक एलिन ली यांनी 2013 मध्ये प्रथम वापरली होती.

भारतात अनेक युनिकॉर्न स्टार्टअप आहेत

जेव्हा जेव्हा नवीन स्टार्टअप सुरू होते, तेव्हा त्याचा पहिला प्रयत्न युनिकॉर्न स्टार्टअपच्या क्लबमध्ये सामील होण्याचा असतो. भारतातील युनिकॉर्न स्टार्टअप्सची सर्वाधिक संख्या डिजिटल आधारित आहे, कारण ते तंत्रज्ञानावर अवलंबून असतात आणि वेगाने व्हायरल होतात. या परिस्थितीत अशा कंपन्यांचे मूल्यांकन झपाट्याने वाढते. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार देशभरात युनिकॉर्न स्टार्टअपची संख्या 108 आहे. 2025 पर्यंत त्याची संख्या 150 पर्यंत वाढण्याची शक्यता आहे.

युनिकॉर्न व्यतिरिक्त हे आहेत स्टार्टअपचे प्रकार

मिनीकॉर्न स्टार्टअप

ज्या स्टार्टअपचे मूल्य १० लाख डॉलर्सपेक्षा जास्त म्हणजेच ८.३ कोटी रुपये आहे, त्यांना मिनीकॉर्न स्टार्टअप म्हणतात. साधारणपणे, सर्व प्रारंभिक टप्प्यातील स्टार्टअपचे मूल्य सारखेच असते आणि स्टार्टअपच्या या क्लबमध्ये सामील होणे खूप सोपे आहे.

सनीकॉर्न स्टार्टअप

ज्या स्टार्टअपचे मूल्य 8.3 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त आहे आणि ते लवकरच 10 लाख डॉलर्स म्हणजेच युनिकॉर्नपर्यंत पोहोचणार आहेत, अशा स्टार्टअपला सनीकॉर्न स्टार्टअप म्हणतात. सध्या भारतात असे एकूण ५० स्टार्टअप्स आहे, जे युनिकॉर्न स्टार्टअप बनण्याच्या शर्यतीत आहेत.

डेकाकॉर्न स्टार्टअप

ज्या स्टार्टअप्सचे मूल्यांकन $10 बिलियन पेक्षा जास्त आहे त्यांना डेकाकॉर्न स्टार्टअप म्हणतात. जगात अशा स्टार्टअपची संख्या खूपच कमी आहे. Crunchbase Unicorn Board जानेवारी 2023 च्या आकडेवारीनुसार, जगभरात अशा फक्त 47 कंपन्या आहेत ज्या डेककॉर्न स्टार्टअपच्या श्रेणीत येतात.

हेक्टोकॉर्न स्टार्टअप

‘Hocto’ हा ग्रीक शब्द आहे, ज्याचा अर्थ शंभर असा आहे. ज्या कंपन्यांचे मूल्य 100 अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त आहे, म्हणजेच 8.32 लाख कोटी रुपये आहे त्यांना हेक्टोकॉर्न स्टार्टअप कंपन्या म्हणतात. त्याला ‘सुपर युनिकॉर्न’ असेही म्हणतात. इलॉन मस्कची SpaceX ऑक्टोबर 2021 मध्ये हेक्टोकॉर्न स्टार्टअप श्रेणीमध्ये सामील होणारी पहिली कंपनी ठरली. गुगल, अॅपल यांसारख्या कंपन्यांचीही नावे या श्रेणीत आहेत. या श्रेणीत कोणत्याही भारतीय कंपनीचा समावेश नाही.