नवी दिल्ली: स्मार्टफोनवर अनोळखी नंबरवरून कॉल आला की, फोन करणारा कोण आहे? हा पहिला प्रश्न मनात येतो. आता ही समस्या संपणार आहे. लवकरच अनोळखी नंबरवरून कॉल आल्यावर कॉल करणाऱ्याचे नावदेखील दिसणार आहे. आता कॉलिंग नेम प्रेझेंटेशन (सीएनपी) नावाची ही सुविधा १५ जुलैपासून देशभरात सुरू होणार आहे. यामध्ये सिम खरेदी करताना केवायसी फॉर्ममध्ये भरलेल्या माहितीच्या आधारे कॉलरचे नाव प्रदर्शित केले जाणार आहे.
स्पॅम, फसवणूक कॉल आणि सायबर गुन्ह्यांवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी ही सेवा सुरू करण्यात येत आहे. भारतीय दूरसंचार नियामक प्राधिकरणाने (ट्राय) कंपन्यांना यावाक्त सूचना दिल्या आहेत. दूरसंचार कंपन्यांनी मुंबई आणि हरियाणा सर्कलमध्ये चाचण्या सुरू केल्या आहेत. सुरुवातीच्या टप्प्यात ही चाचणी आतापर्यंत यशस्वी झाली आहे. सरकार आणि भारतीय दूरसंचार नियामक प्राधिकरणाच्या दबावानंतर कंपन्यांनी ही चाचणी सुरू केली आहे. सीएनपी कसे कार्य करते, याचे परिणाम जाणून घेण्यासाठी मर्यादित संख्येत त्याची चाचणी केली जात आहे. यामध्ये इनकमिंग कॉल दरम्यान नंबरसह कॉलरचे नाव देखील दिसणार आहे. सीएनपी सेवा कंपनीच्या विद्यमान कॉलर आयडी अॅप्लिकेशन सारखीच आहे. मात्र, यामुळे त्यांच्या व्यवसायावर कोणताही विपरीत परिणाम होणार नाही. यामुळे देशातील सायबर गुन्हे थांबण्यास मदत होईल, असा विश्वास दूरसंचार कंपन्यांनाही, आहे. याशिवाय, स्पॅम कॉल्स थांबवण्यातही यश मिळणार आहे. देशात स्पॅम कॉल ही एक मोठी समस्या बनली आहे.
एका सर्वेक्षणानुसार, ६० टक्के लोकांना दिवसाला किमान ३ स्पॅम कॉल येतात. अलीकडेच केंद्र सरकारने दूरसंचार ऑपरेटर्सना कॉल आल्यावर भारतीय नंबर दिसतात ते सर्व बनावट आंतरराष्ट्रीय कॉल ब्लॉक करण्याचे निर्देश दिले आहेत. दूरसंचार विभागाकडे याबाबत सायबर गुन्हे आणि आर्थिक फसवणूक तक्रारी येत होत्या. या कॉल्सद्वारे आर्थिक केली जात आहे.
