Mahavir Jayanti 2023 पुणे : महावीर जयंती जैन समुदायासाठी खूप महत्त्वाची मानली जाते. या दिवशी जैन धर्माचे महान तीर्थंकर भगवान महावीर यांचा जन्मशुक्ल पक्षामध्ये चैत्र महिन्याच्या तेराव्या दिवशी झाला होता. त्यांचा जन्म्मादिन जैन समुदाय मोठ्या उत्साहाने साजरा करतात. तर यावर्षी महावीर जयंती आज मंगळवारी (ता. ४ एप्रिल २०२३) आहे.
महावीर जयंती यांना जैन धर्माचा प्रचार करणारे शिक्षक म्हणून ओळखले जातात. जैन लोक हा दिवस आनंद आणि उत्साहात साजरा करतात. ते जैन मंदिराला भेट देऊन त्यांच्या समुदायासाठी भगवान महावीर यांनी केलेल्या योगदानाचे स्मरण करतात आणि त्यांची शिकवण नव्या पिढीला शिकवतात. भगवान महावीर, जैन धर्माचे २४ वे आणि अंतिम तीर्थंकर आहेत. थोर संतांच्या स्मरणार्थ, संत महावीरांबद्दलच्या अनेक कथा तरुणांना सांगितल्या जातात.
भगवान महावीर हे राजा सिद्धार्थ आणि राणी त्रिशला यांचे पुत्र होते. त्यांचा जन्म बिहारमधील कुंडलग्राम येथे स्वेतांबरांनुसार, ५९९ ईसापूर्व चैत्र महिन्याच्या १३ व्या दिवशी झाला, तर दिगंबर जैन मानतात की, त्यांचा जन्म ६१५ ईसापूर्व झाला. लहानपणी त्यांचे नाव वर्धमान ठेवण्यात आले होते. त्यांचा जन्म एका राजघराण्यात झाला होता आणि सर्व सुखसोयींनी वेढलेल्या होत्या पण तरीही ते या भौतिकवादी जगात ते गुंतले नव्हते.
या सांसारिक सुखांनी त्यांना कधीच आकर्षित केले नाही. जेव्हा ते मोठे झाले तेव्हा त्यांना त्याच्या अस्तित्वाचा अर्थ दिसू लागला आणि परिणामी त्यांनी वयाच्या ३० व्या वर्षी राज्य, त्याचे कुटुंब आणि सांसारिक कर्तव्ये सोडून दिले आणि आंतरिक शांती आणि शांतता शोधण्यासाठी जंगलात गेले. मोक्षप्राप्तीसाठी त्यांनी १२ वर्षे कठोर तपश्चर्या केली.
दरम्यान, अहिंसा, सत्यनिष्ठा, पावित्र्य, आसक्ती नसावी, चोरी करू नाही अशी भगवान महावीरांनी दिलेली शिकवण जैन समाजातील नागरिक मोठ्या प्रमाणात पालन करतात…!
महावीर जंयती साजरी करण्याचे विधी…!
१. जैन समुदायातील लोक या दिवशी सकाळी लवकर उठून पवित्र स्नान करतात.
२. ते भगवान महावीरांची मूर्तीला, फुले अर्पण करतात आणि अभिषेक करतात.
३. भक्त मिठाई आणि फळे अर्पण करतात. रथामध्ये मुर्ती ठेवली जाते.
४. या विशिष्ट दिवशी ते गरीब आणि गरजू लोकांना जेवण देतात आणि कपडे वाटतात.
५. या शुभ दिवशी लोक कठोर व्रत पाळतात.
६. मंदिरांमध्ये, जैन धर्मात वर्णन केल्याप्रमाणे सद्गुण मार्गाबद्दल व्याख्याने आयोजित केली जातात. अनेक प्रसिद्ध जैन मंदिरांमध्ये शेकडो आणि हजारो अनुयायांची उपस्थिती दिसते.
