मुंबई: भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळ हे जगातील सर्वात श्रीमंत क्रिकेट बोर्ड आहे, हे सर्वांनाच माहीत आहे. पण त्यांच्या तिजोरीत किती पैसा आहे, हे प्रत्येकाला जाणून घ्यायची इच्छा आहे. भारतीय बोर्डाची आयपीएल आणि विविध प्रायोजकांच्या माध्यमातून होणारी कमाई कोटींमध्ये आहे. गेल्या काही वर्षांत, आयपीएल हा कमाईचा सर्वात मोठा स्त्रोत म्हणून उदयास आला आहे आणि त्याचा परिणाम बोर्डाच्या तिजोरीवरही दिसून येत आहे. बीसीसीआयने 2022-23 चे आर्थिक विवरणपत्र जाहीर केले आहे आणि त्यात उघड झालेली रक्कम जाणून कोणालाही धक्का बसेल. गेल्या आर्थिक वर्षानंतर मंडळाच्या तिजोरीत 16 हजार कोटींहून अधिक रक्कम शिल्लक आहे. आयपीएल 2023 च्या हंगामातूनच बोर्डाने 11 हजार कोटी रुपयांहून अधिक कमाई केली आहे.
आयपीएलच्या एका मोसमातून जबरदस्त कमाई
साहजिकच बीसीसीआयला आयपीएलमधून सर्वाधिक कमाई झाली आहे आणि येथे बोर्डाला कमाईसोबतच मोठा नफाही झाला आहे. इकॉनॉमिक टाईम्सच्या अहवालात असे नोंदवले गेले आहे की, भारतीय बोर्डाने केवळ आयपीएल 2023 च्या हंगामातून 11769 कोटी रुपये कमावले आहेत, ज्यात दरवर्षी 78 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे. बोर्डाच्या वार्षिक अहवालानुसार, आयपीएल 2023 पासून नफा आणि अधिशेष म्हणून 5120 कोटी रुपये मिळाले. हे आयपीएल 2022 पेक्षा 116 टक्के जास्त आहे.
आयपीएलसह टीम इंडियाच्या अनेक प्रायोजकांकडून मिळालेले पैसे बीसीसीआयच्या कमाईमध्ये मोठी भूमिका बजावतात, परंतु बोर्डाने प्रसारण हक्कांमधून सर्वाधिक पैसे कमावले आहेत आणि त्यातच आयपीएलचा सध्याचा करार (2023-27) मोठा सिद्ध झाला आहे. बीसीसीआयने 2022 मध्ये आयपीएलसाठी 48390 कोटी रुपयांचा प्रसारण करार केला होता आणि यामुळे बोर्डाची कमाई या उंचीवर गेली आहे. यामुळे बीसीसीआयला आयपीएल 2023 मध्ये या डीलमधून 8744 कोटी रुपये मिळाले, जे आयपीएल 2022 मध्ये 3780 कोटी रुपये होते. म्हणजेच मंडळाच्या उत्पन्नात 131 टक्क्यांनी वाढ झाली आहे.
बँक बॅलन्सही उत्तम आणि कमाई वाढेल
आयपीएलमध्ये केवळ कमाईच नाही, तर बीसीसीआयचा खर्चही वाढला आहे, जो 66 टक्क्यांनी वाढून 6648 कोटी रुपयांवर पोहोचला आहे. एकूणच, भारतीय मंडळाकडे चालू खात्यांपासून ते एफडीपर्यंत बँकांमध्ये रु.16493.2 कोटी आहेत. बीसीसीआयने बचत साधनांद्वारे कमावलेल्या उत्पन्नाच्या बदल्यात कोट्यवधींचा जीएसटी देखील भरला आहे. बीसीसीआयने सांगितले की, त्यांनी एकूण 2038 कोटी रुपयांचा जीएसटी भरला आहे.
बीसीसीआयने अद्याप 2023-24 चा कमाईचा अहवाल सादर केलेला नाही, त्यामुळे बोर्डाच्या कमाईत आणखी वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. एवढेच नाही तर पुढील काही हंगामात ही कमाई आणखी वाढेल, कारण सध्या या स्पर्धेत 10 संघांसह 74 सामने आयोजित केले जात आहेत. बीसीसीआय पुढील मोसमात 84 सामने वाढवण्याचा विचार करत आहे आणि तसे झाल्यास मीडिया हक्कांपासून प्रायोजकत्वापर्यंत बोर्डाची कमाई आणखी वाढेल.
