रस्त्यावरील भटकी किंवा जखमी अवस्थेत फिरणारी कुत्री हा नेहमीच हेटाळणीचा विषय मानला जातो. या कुत्र्यांवर औषधोपचार सोडाच; परंतु त्यांना भूतदया दाखविण्याचा विचार देखील कोणी करत नाही. मात्र, काही प्राणीप्रेमी मंडळी याला अपवाद असतात. त्यापैकीच एक म्हणजे मुळच्या कदमवाकवस्ती (ता. हवेली) येथील रहिवाशीआणि सध्या पुण्यातील मगरपट्टा येथे आयटी अभियंता म्हणून कार्यरत असलेल्या अनुराधा सुभाष कदम! अनुराधा यांच्या प्रयत्नांमुळे आतापर्यंत २०० हून अधिक जखमी कुत्र्यांना नवीन जीवन मिळाले आहे.
मानवाच्या इतिहासात कुत्रा हा साथीदार आणि मित्र म्हणून नेहमीच उल्लेखनीय राहिला आहे. शेतीच्या सुरुवातीपासून ते कोरोना काळातील एकांतात साथ देण्यापर्यंत, कुत्र्यांचे महत्व अफाट आहे. त्यांच्या निःस्वार्थ प्रेमाने आणि संरक्षणाने अनेकांचे जीवन समृद्ध झाले आहे. हेच नातेसंबंध जपत कदमवाकवस्ती येथील अनुराधा सुभाष कदम यांनी त्यांच्या लहानपणापासूनच्या प्राणीप्रेमाला कृतीत उतरविले आहे. रस्त्यावरील जखमी कुत्र्यांवर उपचार आणि त्यांना आश्रय देण्यासाठी अनुराधा यांनी २०१७ पासून सतत प्रयत्न केले आहेत. या प्रयत्नांचे फलित म्हणजे केवळ त्यांच्या प्रयत्नांमुळे आतापर्यंत २०० हून अधिक जखमी कुत्र्यांना नवीन जीवन मिळाले आहे.
लोणी काळभोर व कदमवाकवस्ती येथील अनेक कुत्र्यांची नसबंदी करण्यात अनुराधा यांनी महत्वाची भूमिका निभावली आहे. त्यांनी इंटरनेटवरून संशोधन करून नसबंदीचे महत्व आणि गरज समजून घेतली आणि त्याच्या माध्यमातून समाजातील अनेक कुत्र्यांचे जीवन सुधारले.
अनुराधा यांच्या या प्रयत्नांची विशेषता म्हणजे त्या केवळ उपचारापुरतेच मर्यादित नाहीत तर त्यांनी पुढे जाऊन अपघातातील किंवा इतर कारणांनी जखमी झालेल्या कुत्र्यांना नवीन आयुष्य देण्याचे काम केले आहे. त्यांनी पाळलेली व नसबंदी केलेली कुत्री आता घराचे संरक्षण करण्याची भूमिका बजावत आहेत.
अनुराधा यांच्या या अभियानामुळे समाजातील अनेकांना प्राणीसंवर्धनाचे महत्त्व समजले आहे. त्यांच्या कामाची प्रेरणा घेऊन अनेकांना प्राणीसंरक्षणात सहभागी होण्यास प्रोत्साहन मिळाले आहे. अनुराधा यांचे हे प्रयत्न न केवळ प्राण्यांच्या कल्याणासाठी महत्त्वाचे आहेत तर ते समाजाला संवेदनशील बनविण्याचे कामही करत आहेत.
या उपक्रमामुळे अनुराधा कदम यांचे काम इतरांसाठी एक आदर्श बनले आहे. त्यांच्या या प्रयत्नांना सर्वत्र पाठिंबा आणि प्रोत्साहन मिळत आहे. त्यांची ही कहाणी आपल्याला दाखवून देते की, एका व्यक्तीच्या प्रयत्नांनी समाजात मोठे बदल घडवून आणता येतात आणि प्रत्येकाच्या जीवनात सकारात्मकता निर्माण करता येते.
दरम्यान, समाजात अनेक प्रश्न आहेत. त्यापैकी एक म्हणजे भटक्या कुत्र्यांचा प्रश्न. ही एक अत्यंत गंभीर होत चाललेली समस्या आहे. या भटक्या कुत्र्यांनी चावा घेतल्याने नागरिकांच्या आरोग्याचा मोठा प्रश्न निर्माण झाला होता. हा प्रश्न सोडवून अनुराधा कदम यांनी समाजापुढे एक आदर्श निर्माण केला आहे. त्यामुळे अशाच प्रकारे अनेक युवकांनी प्रेरणा घेऊन समाजातील प्रश्न सोडविण्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत.
मांजर, कुत्र्यांच्या नसबंदीसाठी नागरिकांनी पुढाकार घ्यावा…
नागरिकांच्या माहितीच्या अभावामुळे, मांजर आणि कुत्र्यांची लोकसंख्या वाढत चालली आहे. या समस्येवर उपाय म्हणून, नागरिकांनी सजगतेने मांजर आणि कुत्र्यांची नसबंदी करण्याची पुढाकार घ्यावा. यासाठी ग्रामपंचायतीनेही सक्रिय पावले उचलणे गरजेचे आहे. या दोन प्रजातींची संख्या नियंत्रणात राहिल्यास, त्यांना योग्य आहार मिळणे सोपे होईल. सोबतच, कुत्र्यांना वार्षिक रेबीजचे लसीकरण देणेही अत्यावश्यक आहे.
– अनुराधा कदम, श्वान प्रेमी
